Tarihçe

Kuruluş

Türkiye’den sanayileşmiş Avrupa ülkelerine yönelik 60’lı yılların başından itibaren başlayan işgücü göçünden sonra doğan ihtiyaç sonucu, vatandaşlarımızın hak ve menfaatlerini korumak ve ilgili kurumlar nezdinde sorunlarını çözmeye yönelik girişimlerde bulunmak amacıyla 08.05.1967 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı kurulmuştur.

Yurt dışı teşkilatımızın vatandaşlarımızın bulunduğu ülkelerde hizmete başlamasından kısa süre sonra 06.04.1972 tarihinde Çalışma Bakanlığı’nın ana hizmet birimlerinden biri olarak “Yurt Dışı İşçi Sorunları Genel Müdürlüğü” kurulmuştur.

Genel Müdürlüğümüzün adı 13.12.1983 tarihinde “Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü” ve 24.07.2003 tarihinde “Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü” olarak değiştirilmiştir. Bu tarihte yeniden yapılandırılan DİYİH Genel Müdürlüğü, faaliyetlerini ‘yurt dışı vatandaş hizmetleri’ ve ‘dış ilişkiler’ olmak üzere iki ana eksen üzerinde yürütmektedir.

10.07.2018 tarihinde yayımlanan "1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi" ile Genel Müdürlüğün adı "Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü" olarak değiştirilmiş olup 10.01.2019 tarihli "27 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi" ile Genel Müdürlüğün adı Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir.

29 Kasım 2023 tarihli ve 32384 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Genel Müdürlüğümüz; Avrupa Birliği ve Mali Yardımlar Daire Başkanlığı ile birleştirilerek,  Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü adını almıştır. Genel Müdürlüğümüz, faaliyetlerini, merkezden ve yurt dışı teşkilatı aracılığıyla; ‘Merkez Teşkilatı Hizmetleri’, ‘Dış İlişkiler’, ‘Yurt Dışı Vatandaş Hizmetleri’ ve ‘Avrupa Birliği Programları ve Diğer Uluslararası Fon Kaynaklarının Yönetimi’ olmak üzere dört ana eksen   üzerinden yürütmektedir.

Merkez Teşkilatı Hizmetleri   

Bakanlığımız görev alanına giren konularda yabancı ülke makamları ve uluslararası kuruluşlarla her türlü anlaşma, sözleşme, protokol vb. akdedilmesine veya tadiline karar verilmesi, nihai metnin oluşturulması ve imzalanması aşamaları, müzakerelerin yürütülmesi ile bunlara ilişkin Bakanlık Merkez Teşkilatı, bağlı ve ilgili kuruluşları arasında koordinasyon, Genel Müdürlüğümüz üzerinden yürütülmektedir.

Bakanlığımız dış ilişkilerinin yürütümünde Bakanlık birimleri arasında eşgüdümü sağlamanın yanı sıra, Bakanlığın görev alanıyla ilgili yurt dışı tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri ile protokole ilişkin iş ve işlemler de Genel Müdürlüğümüz tarafından yapılmaktadır.

Dış İlişkiler

Birleşmiş Milletler (BM), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Avrupa Konseyi, İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD), Avrupa Birliği ve G20 başta olmak üzere, uluslararası kuruluşlara ilişkin çalışmalar, Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir.

Bununla birlikte, vatandaşlarımızın hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla ikili sosyal güvenlik ve işgücü anlaşmalarının yapılmasını sağlamakta ve Bakanlıklar arası işbirliği anlaşmaları ile yabancı ülkelerin muadil Bakanlıkları ile yakın ilişkilere süreklilik kazandırmaktadır.

Yurt Dışı Vatandaş Hizmetleri

Yurt dışında, büyük çoğunluğu Batı Avrupa ülkelerinde olmak üzere, yaklaşık sekiz milyon vatandaşımız yaşamaktadır. Bunun yanı sıra yurt dışında bir süre çalıştıktan sonra Türkiye’ye kesin dönüş yapmış, ancak geçmiş çalışmalarından dolayı bu ülkeler ile hem hukuki hem ailevi bağlantıları süren takriben üç milyon vatandaşımız bulunmaktadır.

Genel Müdürlüğümüz, yurt dışında çalışan veya yurt dışı ile bağlantıları devam eden vatandaşlarımızın ve aile fertlerinin çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatından doğan haklarının korunması ve geliştirilmesi konusunda her imkânı seferber etmektedir. Bu amaçla vatandaşlarımızın bulunduğu 29 ülkede; 30’u Büyükelçiliklerimizin bünyesindeki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği ve 27’si Başkonsolosluklarımız bünyesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği olmak üzere, toplam 57 birimle vatandaşlarımıza hizmet verilmektedir.

Avrupa Birliği Programları ve Diğer Uluslararası Fon Kaynaklarının Yönetimi

Ülkemizle Avrupa Birliği arasındaki mali iş birliği kapsamında geliştirilmiş olan Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) fonları kapsamında desteklenen ve istihdam, eğitim ve sosyal politikalarla ilgili olan projelerin hazırlık süreçlerine destek verilmesi, ihale süreçlerinin yürütülmesi, ihalelerin sözleşmeye bağlanması, sözleşmelerin (projelerin) uygulanması, yönetilmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve teknik ve mali kontrollerinin yapılması Genel Müdürlüğümüzün sorumluluğundadır.

Avrupa Birliği tarafından finanse edilen diğer programların ve fon kaynaklarının yanı sıra farklı uluslararası kuruluşlar ve ülkelerce sağlanan fon kaynakları ve iş birliği imkânları için de Genel Müdürlüğümüz bünyesindeki çalışmalar devam etmektedir. Bu kapsamda, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla ortaklık imkânları araştırılmakta, iş birliği mekanizmaları geliştirilmekte, olası projeler üzerinde çalışmalar yapılmakta, projelere başvuran ulusal kurum ve kuruluşlara teknik destek sağlanmakta, eğitimler verilmekte ve uygun projelere ortak/iştirakçi olarak katılım sağlanmaktadır.

Geleceğe Bakış

Genel Müdürlüğümüzün en önemli hedefi, geçmişte olduğu gibi bugün de büyük bir sorumluluk bilinci ve fedakârlıkla çalışarak ülkemizin ayrılmaz bir parçası olan yurt dışındaki vatandaşlarımıza sunduğu hizmetleri günün gereklerine uygun olarak çeşitlendirmek, vatandaşlarımızın uluslararası hukuktan ve bulundukları ülkelerin ulusal mevzuatlarından doğan haklarını korumak ve geliştirmek ve her alanda olduğu gibi Bakanlığımızın uluslararası alandaki etkinliğini artırmaktır.

Ayrıca, ulusal önceliklerimizi göz önünde bulundurarak, başta istihdam, eğitim ve sosyal politika alanları olmak üzere ilgili tüm alanlarda yürütülecek çalışmalara Bakanlığımız adına Avrupa Birliği perspektifi ile önemli katkılar sağlanması için ve Avrupa Birliği fon yönetimi alanında elde edilen deneyimler ışığında ulusal ve uluslararası proje çalışmalarının sürdürülmesi için azami gayret sarf etmektir.

Şehitlerimiz

               

Tecelli ARI              Erdoğan ÖZER      Reşat MORALI

Ülkemizin birbirinden değerli birçok diplomatı 1973-1984 yılları arasında Ermeni terör örgütleri tarafından hunharca katledilmiştir. Dünya diploması tarihinde benzeri olmayan bu teröre yurt dışı teşkilatımızda görev yapan 3 diplomatımız şehit verilmiştir. Silahlı saldırı neticesinde Paris Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğimiz nezdinde Müşavir Yardımcısı olarak görev yapan Reşat MORALI ile Din Görevlisi olarak görev yapan Tecelli ARI 4 Mart 1981 tarihinde, Viyana Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğimiz nezdinde Sosyal Yardımcı olarak görev yapan Erdoğan ÖZEN 20 Haziran 1984 tarihinde eli kanlı teröristler tarafından şehit edilmiştir. Ancak bilinmelidir ki, yurt dışında ülkesine ve milletine hizmet etmek için canları pahasına görev yapan personelimiz hiçbir terör örgütüne ve tehdide boyun eğmeyecektir.