İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (23 Aralık 2025)

23 Aralık 2025 tarihli ve 33116 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmelik Değişikliği kapsamında yapılan temel düzenlemelere aşağıda yer verilmektedir.

1. Ekipman muayene kuruluşu tanımı

6331 sayılı Kanunda yapılan değişikliğe uyum sağlanması amacıyla akredite muayene kuruluşu yerine ekipman muayene kuruluşu tanımı eklenmiştir. EKİPNET tanımı ise İSG-KATİP’te yer alan modül olarak revize edilmiştir.

2. Periyodik kontrole tabi iş ekipmanları

Sadece EK-III’te bulunan tablolarda yer alan ekipman veya ekipman gruplarının periyodik kontrole tabi olduğu ifadesi ile Ek-III’te yer alan bu iş ekipmanlarının periyodik kontrollerinin, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılacağı hükmü güçlendirilmiştir.

3. İSG-KATİP sözleşmeleri

İşveren ile periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi arasında periyodik kontrol hizmeti gerçekleştirilmeden en geç 1 gün önce İSG-KATİP sistemindeki örneğine uygun sözleşme düzenleneceği ve karşılıklı olarak onaylanacağı ifade edilmiştir. EK-III’te yer almaması nedeniyle periyodik kontrol yapılması zorunlu olmayan iş ekipmanlarına yönelik periyodik kontrol yapılması halinde düzenlenen raporlarda şekil ve sözleşme şartı aranmayacağına yönelik hüküm eklenmiştir.

4. “isekipmanlari.csgb.gov.tr” adresinin resmi yayın kanalı haline getirilmesi

Bakanlık tarafından yayımlanmış iş ekipmanına özgü periyodik kontrol rapor ve kriterleri dokümanlarının belirtilen kriterlere ve bu Yönetmelikte belirtilen usullere uygun gerçekleştirileceği düzenlenmiştir.

Bakanlık tarafından periyodik kontrol rapor ve kriterleri dokümanı yayımlanmamış iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini Yönetmelik Ek-III’te belirtilen kriterlere ve bu Yönetmelikte belirtilen usullere uygun gerçekleştirileceği düzenlenmiştir.

5. Ekipman muayene kuruluşları

Genel Müdürlük tarafından istenen bilgi ve belgeleri göndermekle yükümlü oldukları düzenlenmiştir. Bakanlıkça yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17020 standardı çerçevesinde ilgili kapsamlarda akredite muayene kuruluşlarının, ekipman muayene kuruluşu olarak kabul edileceği ifade edilmiştir.

6. İdari yaptırım

Sözleşme olmaksızın periyodik kontrol raporlarının düzenlenmesi halinde uygulanan, yetki belgesinin askıya alınma süresi 6 aydan 1 aya düşürülmüştür. İdari yaptırımların periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi için denetim başına uygulanacağı şekilde düzenleme yapılmıştır.

7. Akreditasyon zorunluluğu başlayan iş ekipmanları

Hareket engelliler için güç tahrikli kaldırma platformu, buhar kazanları, kablolu taşıma tesisatları ve sütunlu çalışma platformlarının da eklenmesi ile ekipman sayısı dörtten sekize çıkarılmıştır. Bu kapsamda bir geçiş süreci de öngörülmüş olup 1/1/2027 tarihine dek uyum sağlanması amaçlanmıştır.

8. Rüzgâr türbinlerindeki kaldırma donanımları

TS-EN 81-44 standardına uygun şekilde periyodik kontrolünün yapılması düzenlenmiştir.

9. Katodik Koruma

Ek-III 3 numaralı tablo kapsamında katodik koruma tesisatının periyodik kontrol dönemi standartlarda belirtilmemişse 6 ay yerine 1 yıl olarak düzenlenmiştir.

10. Ek-III Tablosu

Tablonun ikinci sütununun başlığı “PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ” şeklinde değiştirilmiş, “Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG ve benzeri) (yerüstü)⁽¹⁾” ibaresi “Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG ve benzeri) (yeraltı-yerüstü)” şeklinde değiştirilmiş karşısına ise “Yazılı planda⁽⁴⁾ verilen sürede (yalnızca muayene) (10 yılın sonunda yeniden değerlendirme)” ibaresi eklenmiştir.

      (4) Yazılı plan, işveren tarafından periyodik kontrollere yönelik ilgili standartlara göre hazırlanan dokümandır.

 

EK-III KAPSAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER RENKLENDİRİLEREK AŞAĞIDA BELİRTİLMEKTEDİR.

EK-III

BAKIM, ONARIM VE PERİYODİK KONTROLLER İLE İLGİLİ HUSUSLAR

 

1. Genel hususlar

1.7.1.Genel Bilgiler: Bu bölümde işyerinin ünvanı, SGK sicil numarası, adresi, sözleşme numarası (ID), periyodik kontrol faaliyetinin gerçekleştirildiği işyerinde muayene ve/veya test faaliyetlerinin başladığı periyodik kontrol başlangıç tarihi ve saati, periyodik kontrol faaliyetinin gerçekleştirildiği işyerinde muayene ve/veya test faaliyetlerinin bittiği periyodik kontrol bitiş tarihi ve saati, normal şartlarda yapılması gereken bir sonraki periyodik kontrol başlangıç tarihi, periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişinin; gerçekleştirdiği muayene ve/veya test sonuçları ile gerektiğinde iş ekipmanı ile ilgili işyerinden temin ettiği bilgi ve belgeleri değerlendirerek periyodik kontrol sonuç ve kanaatini oluşturup raporunu yayımladığı rapor tarihi, periyodik kontrol metodu ve gerekli görülen diğer bilgilere yer verilir.

1.7.1.1. Periyodik kontrol metodu: Bu bölümde ilgili standart numarası ve adı veya muayene veya test kriteri alınan yönetmelik adı, yoksa üreticinin tavsiye ettiği metotlar, bu bilgiler mevcut değilse risk değerlendirmesi sonucunda karar alındığı belirtilir.

1.7.2.1. Ekipman Etiket Bilgileri: Bu bölümde periyodik kontrole tabi tutulacak tesisatlar hariç iş ekipmanlarının bilgi etiketinde yer alan markası, modeli, imal yılı, seri numarası, varsa işyeri tarafından verilen adı ve benzeri bilgiler ile ekipmanın izlenebilirliğini sağlayan teknik özelliklere yer verilir.

…

1.7.9. Periyodik Kontrolü Yapmaya Yetkili Kişi Bilgileri: Bu bölümde periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişinin adı soyadı, mesleği, EKİPNET kayıt numarası ile raporun kaç nüsha olarak düzenlendiği belirtilerek imza altına alınır. Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişinin imzasının bulunmadığı raporlar geçersizdir.

…

1.9.1. Bakanlıkça yayımlanan periyodik kontrol rapor formatı ve kriterleri kapsamında tespit edilen kusurlar, hafif ve ağır kusur olarak derecelendirilir. Hafif kusurlar bir sonraki periyodik kontrol başlangıç tarihine kadar giderilir. Bir sonraki periyodik kontrol başlangıç tarihinde düzeltilmemiş hafif kusurlar ağır kusur olarak değerlendirilir. Ağır kusur tespit edilen ekipmanlar ise tespit edilen kusurlar giderilmeden çalıştırılamaz. Bakanlıkça periyodik kontrol rapor ve kriter dokümanları yayımlanmamış veya periyodik kontrol rapor ve kriterler dokümanlarında hafif ve ağır kusurlara yönelik belirleme yapılmamış iş ekipmanları için hafif ve ağır kusur uygulaması yapılmaz.

…

1.12. İş ekipmanına yapılacak tahribatsız muayeneler; TS EN ISO 9712 standardına uygun olarak en az seviye 2 personel belgelendirmesine sahip kişiler tarafından uygulanır. Tahribatsız muayenelerin periyodik kontrol raporuna ek olarak verildiği durumlarda tahribatsız muayene yapan kişinin EKİPNET kayıt numarasına sahip olma zorunluluğu bulunmaz.

2. Periyodik kontrole tabi iş ekipmanları

2.1. Basınçlı kap ve tesisatlar

…

2.1.6. Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, metalürji ve malzeme mühendisleri, mekatronik mühendisleri, kimya mühendisleri, imalat mühendisleri, uçak mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.

2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanları

…

2.2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının iskeleler hariç periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, metalürji ve malzeme mühendisleri, imalat mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. İskelelerin periyodik kontrolleri ise yetkili olan; inşaat mühendisleri, makine mühendisleri, inşaat, yapı, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da inşaat tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından, gemi inşası ile gemi bakım ve onarım işlerinde gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisleri ve gemi teknikerleri tarafından yapılır.

…

2.3. Tesisatlar

…

2.3.2. Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, yıldırımdan korunma tesisatı, akümülatör, transformatör, jeneratör, katodik koruma tesisatı ile benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri yetkili olan; elektrik mühendisleri, elektrik-elektronik mühendisleri ve elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. 1 kV ve daha düşük gerilime sahip tesisatlar ile yangın algılama ve uyarı sistemleri için yukarıda sayılan unvanların yanı sıra yetkili olan elektronik mühendisleri de periyodik kontrol gerçekleştirebilir. Akümülatör ve katodik koruma tesisatları için yukarıda sayılan unvanların yanı sıra yetkili olan kimya mühendisleri de periyodik kontrol gerçekleştirebilir.

 

2.3.3. Madde 2.3.2’de yer verilenlerin dışında kalan ve Tablo-3’te belirtilen tüm tesisatların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, metalürji ve malzeme mühendisleri, mekatronik mühendisleri, imalat mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.

…

2.3.5. Yangın mekanik tesisatı, yangın algılama ve uyarı sistemleri tesisatları için periyodik kontrol esnasında tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe ve ilgili standartlara uygun projelendirmesini yaptırmak zorundadır. Yangın mekanik tesisatı ile yangın algılama ve uyarı sistemleri tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın; projesine, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe ve ilgili standartlara uygunluğu değerlendirilir.

2.3.6. Havalandırma ve klima tesisatları için periyodik kontrolde tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 3/7/2017 tarihli ve 30113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği ve ilgili standartlara uygun olarak projelendirilmesini yaptırmak zorundadır. Havalandırma ve klima tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın projesine uygunluğu ile fen ve tekniğin gereklilikleri dikkate alınarak değerlendirilir.

2.3.7. Elektrik, topraklama ve yıldırımdan korunma tesisatları için periyodik kontrolde tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 3/12/2003 tarihli ve 25305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği, diğer ilgili yönetmelikler ve ilgili standartlara uygun olarak projelendirilmesini yaptırmak zorundadır. Elektrik, topraklama ve yıldırımdan korunma tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın projesine uygunluğu değerlendirilir.

2.4. Tezgâhlar

2.4.1. Tezgâhların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, metalürji ve malzeme mühendisleri, imalat mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Bir kısım tezgâhların periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-4’te belirtilmiştir.

…

2.5. Endüstriyel raf ve kapılar

2.5.1. Endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, metalürji ve malzeme mühendisleri, imalat mühendisleri, inşaat mühendisleri, inşaat, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, inşaat veya makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.

…

2.6. İş makineleri

2.6.1. İş makinelerinin periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, metalürji ve malzeme mühendisleri, imalat mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.